Maatregelen vanwege personeelskrapte en capaciteitsproblematiek bij DJI
Eerder dit jaar informeerde minister Weerwind de Tweede Kamer al over aanstaande krapte in celcapaciteit bij DJI. Omdat de verwachting is dat de druk de komende periode verder toeneemt, zijn er per direct maatregelen nodig voor de korte en lange termijn. Vandaag informeert minister Weerwind de Tweede Kamer over deze maatregelen.
Oorzaken capaciteitstekort
Sinds eind juni van dit jaar loopt de bezetting van het gevangeniswezen gestaag op. Daar waar het de afgelopen periode nog steeds mogelijk bleek om alle gedetineerden te plaatsen, was dat de afgelopen weken niet meer op alle dagen mogelijk. De verwachting is dat de vraag naar detentiecapaciteit de komende tijd verder toeneemt. Dit heeft meerdere oorzaken. Het gevangeniswezen heeft fysiek nog genoeg cellen maar deze zijn niet allemaal inzetbaar door structureel personeelstekort en beperkingen in de personele inzetbaarheid door onder andere ziekteverzuim. Daarnaast zijn grootschalige renovaties van het vastgoed van DJI een belangrijke oorzaak voor de krapte in celcapaciteit. Wat verder meespeelt is dat detentiecapaciteit voor het gevangeniswezen wordt gebruikt voor andere doelgroepen zoals tbs en jeugd.
Maatregelen
1. Zelfmelders niet meer opnemen
Vanaf 6 december aanstaande worden mannelijke volwassen zelfmelders tijdelijk niet meer opgenomen. Dit geldt ook voor de al opgeroepen zelfmelders. Zij worden hierover per brief geïnformeerd. Dit zorgt ervoor dat de druk op de capaciteit per direct vermindert. Deze straffen worden op een later moment alsnog ten uitvoer gelegd.
2. Optimaal benutten van de plaatsen in de BBA’s door aanpassing van de plaatsingscriteria
Afgelopen zomer zijn de criteria voor plaatsing op de BBA’s verruimd. Dat heeft vooralsnog niet geleid tot een toename in de bezetting van de BBA’s. Op dit moment is er nog steeds sprake van ongeveer 150 onbenutte plaatsen voor mannelijke gedetineerden. DJI werkt nu aan een voorstel om de criteria voor plaatsing op de BBA op een verantwoorde wijze verder te verruimen.
3. Elektronische monitoring einde vrijheidsstraf
Voor gedetineerden met een straf tussen zes maanden en een jaar kan tijdens het laatste deel van de vrijheidsstraf een penitentiair programma worden aangeboden, met de mogelijkheid van elektronisch toezicht. Binnen deze kaders werkt DJI op dit moment een voorstel uit waarbij gedetineerden met een kortere straf – tussen de twee weken en een jaar – een deel van hun straf onder elektronisch toezicht met voorwaarden ten aanzien van hun dagprogramma kunnen uitzitten. Hiermee kan de uitstroom uit detentie toenemen. Voor deze maatregel komen alleen gedetineerden in aanmerking die goed gedrag vertonen en waarbij de risico’s kunnen worden beperkt. Daarnaast dienen de belangen van slachtoffers goed geborgd te zijn.
4. Taskforce capaciteit & plaatsing DJI
DJI richt een taskforce capaciteit & plaatsing in om de capaciteitsproblemen effectief aan te kunnen pakken. Dit team krijgt de opdracht om op dagelijkse basis de voortgang te monitoren, keuzes te maken in de plaatsing van de instromende gedetineerden en met voorstellen te komen om de capaciteitsproblemen in relatie tot beschikbare personele capaciteit aan te pakken. Daarbij wordt er zowel naar voorstellen op de korte termijn als op de middellange en lange termijn gekeken.
5. Mogelijk beperken instroom arrestanten
In overleg met het OM, de politie en het CJIB bekijkt DJI of, en zo ja hoe, de instroom van arrestanten bij DJI kan worden beperkt.
Wat we al doen
DJI doet er alles aan om op de krappe arbeidsmarkt voldoende personeel te werven en zittend personeel te behouden. Het afgelopen jaar is stevig ingezet op het verder professionaliseren van de werving en selectie met onder meer een grootschalige arbeidsmarktcampagne. Daarbij maakt DJI werk van de aanpak van verzuim, wat leidt tot voorzichtige positieve effecten. Ook zet DJI de bruikbare capaciteit zo efficiënt mogelijk in. In de afgelopen maanden zijn leegstaande arrestantenplaatsen omgezet naar HvB-capaciteit en meer recent zijn leegstaande ISD-plaatsen tijdelijk beschikbaar gesteld voor regulier gestraften. Al deze inspanningen helpen om de efficiënte inzet van de beschikbare celcapaciteit te bevorderen, maar zijn helaas onvoldoende om in de toenemende vraag te voorzien.