KVJJ’s Rijnmond en Den Haag staan midden in het gewone leven
‘We staan te trappelen om jongeren kansen te bieden en hen te begeleiden naar een leven zonder criminaliteit’, vertellen Alexander Gout en Bouke Hartman. Zij hebben de afgelopen maanden hard gewerkt om het pand, het team en de ketenpartners voor te bereiden op de start van de KVJJ Rijnmond (Krimpen aan den IJssel) en KVJJ Den Haag.
Sinds eind augustus/begin september zijn deze Kleinschalige Voorzieningen Justitiële Jeugd (KVJJ) in de Randstad geopend en kunnen ze een klein aantal jongeren uit de regio opnemen. Het gaat dan om jongeren in preventieve hechtenis of jongeren die hun detentie of PIJ-maatregel er bijna op hebben zitten. Zowel in Krimpen aan den IJssel als in Den Haag wordt het pand nog verder verbouwd. Aan het eind van 2021 hebben de KVJJ’s beide plaats voor 8 jongeren.
Beschermende factoren en zelfstandigheid
‘Vanuit Jeugdhulporganisatie Timon hebben we veel ervaring met gezinsgericht werken’, vertelt Alexander Gout, locatiemanager KVJJ Rijnmond. ‘Met ons team zetten we zoveel mogelijk in op het verbeteren van de relatie tussen de jongere en het gezin. Dat is namelijk een belangrijke beschermende factor om recidive te voorkomen.’
De KVJJ Den Haag is een samenwerking tussen Leger des Heils en Familysupporters. Bouke Hartman, projectleider KVJJ Den Haag, geeft aan dat zij de zelfstandigheid van jongeren willen stimuleren. ‘Zo gaan ze zelfstandig naar school of werk. Ook kan iedere jongere op de eigen kamer koken. Zo begeleiden we jongeren met positieve stimulans om zelfredzaam te zijn. Dat is belangrijk om terugval te voorkomen.’
KVJJ Den Haag (links) en KVJJ Rijnmond (rechts)
Het gesprek aangaan
De werving van personeel voor de KVJJ was behoorlijk lastig, gezien de krapte op de arbeidsmarkt. Zowel Bouke als Alexander benadrukken dat zij een goed team hebben klaarstaan. Bouke: ‘Een combinatie van medewerkers die ervaring hebben met forensisch werken en met hulpverlening. We gaan uit van de presentiebenadering. Dat betekent dat we zo goed mogelijk aansluiten bij wat de jongere nodig heeft, zodat die zich gezien en gehoord voelt.’ ‘Dat sluit ook helemaal aan bij onze visie’, vult Alexander aan. ‘De medewerkers zijn deels pedagogisch medewerker en deels beveiliger. Ze fouilleren jongeren bij binnenkomst of doen een kamercontrole als het nodig is. Maar vooral gaan ze het gesprek aan om in contact te blijven en hen te coachen en begeleiden.’
Wat betekent dat precies ‘trajecten op maat’ en voor welke jongere is een KVJJ een goede plaats?
Samenspel in de keten
Alexander en Bouke geloven er heel erg in dat een KVJJ-aanpak voor veel jongeren zinvol is, omdat ze er verder kunnen met een positief deel van hun leven. Met de ketenpartners, zoals de Raad voor de Kinderbescherming, Jeugdreclassering en Divisie Individuele Zaken van DJI, hebben de KVJJ’s veel contact. ‘We zullen elkaars taal moeten leren verstaan’, zegt Bouke. ‘Wat betekent dat precies ‘trajecten op maat’ en voor welke jongere is een KVJJ een goede plaats? Rechters lieten weten het best spannend te vinden zo’n nieuwe route.’ Alexander: ‘Korte lijnen en regelmatig met elkaar aan tafel, zo weten de partners ons goed te vinden. En kunnen we eventuele knelpunten snel oplossen.’
Gewone leven
De KVJJ’s staan midden in een woonwijk en daarmee midden in het gewone leven. Belangrijker nog is dat de positieve punten uit het gewone leven van de jongeren dichtbij zijn en doorgaan, zoals de contacten met hun sociale netwerk, school, werk of vrijetijdsbesteding. Om het gewone leven nog meer invulling te geven zoekt KVJJ Rijnmond zogenaamde omwoners. Dat zijn gezinnen die in een aparte vleugel van het KVJJ-gebouw wonen en de rol vervullen van ‘goede buur’. Alexander: ‘Timon doet dat bij meer concepten en dat werkt enorm normaliserend. Denk aan een keer samen koffie drinken met de jongeren, helpen met een band plakken of gewoon een praatje maken in het voorbijgaan.’
5 KVJJ’s
Naast de 2 pas geopende voorzieningen, zijn er ook KVJJ’s in Amsterdam, Groningen en Cadier en Keer. Elke KVJJ wordt door een andere (jeugd)zorgorganisatie gerund. Dat maakt dat er lokale accentverschillen kunnen zijn. De basis is gelijk: vrijheidsbeneming die zo goed mogelijk aansluit bij wat de jongere nodig heeft.