Nieuwe beleidsvisie en subsidieregeling vrijwilligerswerk in justitiële inrichtingen
Op 15 april is de nieuwe “Visie op vrijwilligerswerk in justitiële inrichtingen” gepubliceerd en naar de Tweede kamer verzonden. Deze nieuwe beleidsvisie vervangt de oude visie uit 2010 die is herzien als gevolg van een aantal belangrijke ontwikkelingen van de laatste jaren.
In de nieuwe beleidsvisie is onder andere beschreven wat de rol is van vrijwilligers, hoe de kwaliteit, training en weerbaarheid van vrijwilligers geborgd is en hoe de samenwerking verloopt. In 2019 is de motie Drost en Van der Staaij aangenomen, waarin werd verzocht om nader uit te werken hoe vrijwilligersorganisaties intensiever kunnen worden betrokken bij de uitvoering van het Detentie & Re-integratie (D&R-)plan van gedetineerden en hoe de slagkracht van vrijwilligersorganisaties kan worden versterkt bij begeleiding na beëindiging van de detentieperiode.
In de nieuwe beleidsvisie is ook ingegaan op de vraag van vrijwilligersorganisaties om duidelijkheid te bieden over de bezoekregeling van vrijwilligers aan de justitiële inrichtingen en de ruimtes waarin deze bezoeken kunnen plaatsvinden. De (oude) NJO-regeling is van rechtswege komen te vervallen. Dit betekent dat toegang nu op een nieuwe manier is ingericht, namelijk via het Uitvoeringskader VOG Toelatingsbeleid ketenpartners en vrijwilligers. Zie voor meer informatie de pagina Vrijwilligers.
De nieuwe visie is opgesteld in samenwerking met het ministerie van Justitie en Veiligheid en verschillende vrijwilligersorganisaties die actief zijn binnen de inrichtingen. De beleidsvisie is terug te vinden op de website van de Tweede Kamer.
Subsidieregeling
De subsidieregeling voor vrijwilligersorganisaties heeft de afgelopen jaren een ontwikkeling doorgemaakt. Inmiddels is er een verdeelsleutel die rechtvaardiger is en beter uitvoerbaar. Een belangrijke wijziging is dat iedere vrijwilliger eenmaal meetelt voor de subsidieverdeling. Dat betekent dat het subsidiebedrag voor vrijwilligers die door meerdere organisaties worden opgegeven in de subsidieaanvraag, naar rato wordt verdeeld voor deze organisaties. Ook mag de VOG of Referentie van vrijwilligers voortaan maximaal vier jaar oud zijn op het moment van de aanvraag.
De nieuwe subsidieregeling is op 18 maart 2025 in de Staatscourant gepubliceerd. Deze regeling geldt per 1 januari 2026.
Rol vrijwilligers
Vrijwilligers leveren een belangrijke bijdrage aan het welzijn van justitiabelen door het bieden van hulp en steun. De inzet van vrijwilligers draagt ook bij aan het overbruggen van de kloof tussen een gesloten verblijf en de vrije samenleving. De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) werkt samen met verschillende vrijwilligersorganisaties om de inzet van vrijwilligers mogelijk te maken.
De vrijwilligers van DJI zetten zich zowel binnen als buiten de muren in. Ze zetten zich in voor justitiabelen, maar kunnen zich ook inzetten voor het achterblijvend sociaal netwerk zoals ouders, partners en kinderen. Daarnaast zijn de visie en subsidieregeling ook van toepassing op vrijwilligerswerk tijdens de eerste periode na gesloten verblijf.