Veiligheid

Straffen en maatregelen

De directeur van een detentiecentrum is verantwoordelijk voor de orde en veiligheid. Om die te handhaven kan de directeur een disciplinaire straf opleggen aan een vreemdeling als die zich misdraagt. Bijvoorbeeld als hij medebewoners of personeel bedreigt, fysiek geweld toepast of spullen vernielt. Disciplinaire straffen zijn bijvoorbeeld: uitsluiting van deelname aan bepaalde activiteiten, straf op eigen kamer, geldboete of plaatsing in een strafcel. De strafmaat hangt af van de omstandigheden en de ernst van het incident. Waar de directeur dit mogelijk acht kan hij ook tijdelijk een voorwaardelijke straf opleggen, de straf wordt alleen ten uitvoer gelegd als binnen de duur van de straf en vreemdeling opnieuw in de fout gaat. Plaatsing op basis van een ordemaatregel gebeurt vaak ter bescherming van de vreemdeling zelf. Bijvoorbeeld als iemand zich suïcidaal heeft uitgelaten of verward is. Voorbeelden van ordemaatregelen zijn plaatsing in een kamer met cameratoezicht of een aangeklede observatiecel. Het doel van plaatsing in deze cel is altijd observatie, al dan niet met cameratoezicht. Plaatsing in een straf- of observatiecel is de meest vergaande mogelijkheid en wordt alleen toegepast in het uiterste geval. Zoveel mogelijk wordt een alternatieve maatregel of straf opgelegd. Alle gegeven straffen en maatregelen worden geregistreerd.

Hygiëne

Een vreemdeling is verplicht zijn verblijfsruimte netjes te houden. Hij kan hiervoor gebruik maken van schoonmaakmiddelen.

Inspectie verblijfsruimte

De verblijfsruimtes kunnen worden geïnspecteerd, waarbij wordt gelet op veiligheid, hygiëne, de staat van de spullen die er in staan en de eventuele aanwezigheid van niet toegestane voorwerpen. DJI streeft naar drugsvrije centra, omdat drugs de orde en veiligheid in de centra verstoren en een gevaar kunnen zijn voor de gezondheid.

Bedrijfshulpverlening

Binnen de detentiecentra wordt hoog ingezet op veiligheid. Onder andere op het gebied van de brandveiligheid binnen de gebouwen en met betrekking tot scholing van het personeel ten aanzien van veiligheidsaspecten.
Op alle locaties zijn sprinklerinstallaties aangebracht en is een daadkrachtige bedrijfshulpverlening (BHV) neergezet. De detentiecentra organiseren regelmatig, onder andere samen met de brandweer, brand- en ontruimingsoefeningen, ook met externe hulpdiensten. Ook op het gebied van eerste hulp bij ongevallen wordt regelmatig geoefend.

Intern Bijstand Team

Ieder detentiecentrum beschikt over een Intern Bijstand Team (IBT). Het IBT wordt ingezet als de orde of de veiligheid in het gedrang dreigen te komen en medewerkers er niet meer in slagen deze met de gebruikelijke middelen beheersbaar te houden. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij incidenten of in situaties met een verhoogd veiligheidsrisico. Het IBT zorgt dan voor beheersing van de situatie en handhaving van de veiligheid voor personeel en vreemdelingen. Het IBT hoeft in een detentiecentrum niet vaak in actie te komen. Alle teamleden zijn speciaal geselecteerde en opgeleide medewerkers, die de vaardigheden regelmatig trainen en jaarlijks op hun vaardigheden worden getoetst. Net als andere DJI-medewerkers in uitvoerende functies doorlopen ze bovendien jaarlijks de fitheidstest en volgen ze weerbaarheidstrainingen.

Hongerstaking

Soms gaat een vreemdeling in honger (en/of dorst)staking. Vanaf dat moment wordt de vreemdeling op zijn eigen kamer intensief medisch begeleid door een arts, die hem ook zal informeren over de lichamelijke en geestelijke gevolgen van de staking. Het protocol van de Johannes Wier Stichting wordt hierin gevolgd. Werkt iemand niet mee aan de (medische) controles, dan wordt hij geplaatst op een kamer met cameratoezicht.

Bodyscan

Vreemdelingen worden bij binnenkomst in een detentiecentrum gecontroleerd op eventueel aanwezig verboden voorwerpen. Controle is noodzakelijk om het binnensmokkelen van deze voorwerpen te voorkomen en de veiligheid in het detentiecentrum te garanderen.

DJI maakt gebruik van een bodyscan als alternatief voor visiteren (visuele schouw). De bodyscan maakt het mogelijk om verstopte voorwerpen in het lichaam en/of lichaamsholtes te detecteren. Dit gebeurt door middel van een zeer lichte dosis röntgenstraling. Jongeren onder de 18 en zwangeren mogen geen gebruik maken van de bodyscan . Deze groep wordt gefouilleerd. De vreemdeling ondergaat de bodyscan vrijwillig en geeft hiervoor toestemming. Indien de vreemdeling geen toestemming geeft of een zwangere vrouw niet wil meewerken aan fouillering, wordt er alsnog gevisiteerd. Hierover ontvangt de vreemdeling voorlichting.

Als er wordt gevisiteerd dan wordt dit altijd geregistreerd met daarbij de reden hiervan. Visiteren bestaat uit onderzoek aan de kleding en een visuele schouw van het lichaam. Dit is iets anders dan onderzoek ín het lichaam dat enkel door een arts mag worden uitgevoerd. Een visuele schouw wordt altijd verricht door opgeleid personeel van gelijk geslacht.

In geval van plaatsing op basis van een ordemaatregel kan er in het uiterste geval - ter bescherming van de vreemdeling zelf – ook worden gevisiteerd. Eerst wordt gekeken of een lichter middel, bijvoorbeeld fouilleren dan wel een handscan mogelijk is. Als dat niet mogelijk is kan in een uiterste situatie de bodyscan worden toegepast dan wel, als daartoe aanleiding is en er geen alternatief kan worden toegepast, een visuele schouw plaatsvinden.