Leefklimaat Penitentiaire Inrichtingen

In 2016 is op verzoek van DJI een literatuuronderzoek verricht naar de aspecten van het leefklimaat in justitiële inrichtingen. Het leefklimaat in justitiële inrichtingen (wodc.nl) Op basis van de resultaten van deze studie is vervolgens een nieuw instrument ontwikkeld voor het meten van het leefklimaat in penitentiaire inrichtingen (Prison Climate Questionnaire - PCQ). Dit vormde het startpunt van de Life in Custody Studie, een samenwerking tussen DJI en de Universiteit Leiden.

De vragenlijst wordt gebruikt voor grootschalige afname onder alle gedetineerden om zo het leefklimaat vanuit het perspectief van gedetineerden in beeld te brengen en de resultaten te gebruiken als aanknopingspunt voor verbeteringen. In 2017 en 2019 is de leefklimaatvragenlijst afgenomen. De meting van 2021 is in verband met coronamaatregelen uitgesteld naar het voorjaar van 2022. Van elke meetronde verschijnen Landelijke Rapportages over het leefklimaat.

De gegevens van de tweejaarlijkse metingen worden ook gebruikt om onderzoeksvragen omtrent de maatschappelijke baten van het leefklimaat de beantwoorden. Zo heeft de Universiteit Leiden reeds onderzoek gedaan naar hoe het leefklimaat gerelateerd is aan misdragingen in detentie en het welzijn van gedetineerden.

De Life in Custody Studie wordt elke meetronde aangevuld met specifieke onderzoeksopdrachten over thema’s die ten tijde van de betreffende meetronde actueel zijn. Zo stond in 2017 bezoek in de gevangenis centraal en was er een kleinschalig project naar sociale netwerken van gedetineerden onderling. In 2019 was er extra aandacht voor hospitality & bezoekervaring en contact met ketenpartners in voorbereiding op terugkeer in de maatschappij en recent is een studie verschenen over promoveren – degraderen.

In 2023 is een nieuw samenwerkingscontract met de universiteit Leiden afgesloten dat loopt tot 2028. In die periode zullen twee metingen onder gedetineerden plaatsvinden, in 2024 en 2026. Er zal in deze periode ook weer aandacht besteed worden aan specifieke onderwerpen. Er is reeds gestart met onderzoek de thema’s veiligheid en vakmanschap, later zal nog een onderzoek naar re-integratie en samenwerking met ketenpartners uitgevoerd worden.