Commissie van Toezicht
Een commissie van toezicht (CvT) is een bij wet ingestelde groep mensen die toezicht houdt op het reilen en zeilen binnen een justitiële inrichting. Dit kan een gevangenis zijn, een huis van bewaring een justitiële jeugdinrichting, een inrichting voor forensische zorg of een bijzondere voorziening zoals een detentiecentrum voor vreemdelingen die het land moeten verlaten. De CvT kijkt als het ware mee over de schouders van de directeur en zij oefent toezicht uit vanuit de maatschappij. Dit is van belang vanwege de afhankelijke positie van justitiabelen.
Samenstelling Commissie van Toezicht
Een CvT bestaat uit burgers, waarvan in ieder geval deel uitmaken: een rechter, een advocaat, een medicus en een maatschappelijk werker. Bij justitiële jeugdinrichtingen zijn de medicus en de maatschappelijk werker vervangen door een gedragswetenschapper en een pedagogische hulpverlener; bij tbs-instellingen door een psychiater en een gedragsdeskundige met kennis van de intramurale zorg voor geestelijk gestoorden.
De leden van de CvT worden door de minister van Justitie en Veiligheid benoemd voor de duur van vijf jaar. Herbenoeming kan twee keer plaatsvinden. De commissie bestaat per inrichting uit ten minste zes leden en is zo breed mogelijk samengesteld.
Taken
De CvT heeft vier taken:
- Toezichthouden op de wijze van tenuitvoerlegging van de vrijheidsbeneming in de inrichting.
- Kennis nemen van door justitiabelen naar voren gebrachte grieven.
- Het behandelen van klaagschriften.
- Het geven van advies en inlichtingen aan de minister.
De leden van de CvT hebben regelmatig persoonlijk contact met justitiabelen. Hierdoor is een objectief toezicht op hun behandeling en op de gang van zaken in de inrichting mogelijk.
Maandcommissaris
Bij toerbeurt worden de leden van de CvT als maandcommissaris aangewezen; deze bezoekt ten minste eenmaal per maand de inrichting, maar veelal gebeurt dit eenmaal per week.
De CvT stelt zich door middel van persoonlijk contact met de gedetineerden, jeugdigen en verpleegden, op de hoogte van de onder hen levende wensen en gevoelens. In veel inrichtingen is er een mogelijkheid om een ‘spreekbriefje’ in te dienen. De maandcommissaris wordt hierin verzocht bij de betreffende persoon langs te komen. Dit kan resulteren in bemiddeling door de maandcommissaris.
Beklagcommissie en behandeling klaagschriften van justitiabelen
De CvT benoemt een beklagcommissie, die bestaat uit drie leden en wordt bijgestaan door een secretaris. Een justitiabele kan bij de beklagcommissie beklag doen over een beslissing, die is genomen door of namens de directeur van de inrichting.
Een klaagschrift moet binnen zeven dagen worden ingediend nadat de justitiabele in kennis is gesteld van de beslissing. Zodra het klaagschrift is ontvangen wordt de directeur hiervan op de hoogte gebracht, zodat hij hierop kan reageren. Van deze reactie wordt vervolgens de justitabele schriftelijk in kennis gesteld en hij krijgt de mogelijkheid de klacht mondeling toe te lichten; ook kan de commissie de directeur horen of anderen om inlichtingen vragen. Zolang er nog geen definitieve uitspraak is op het klaagschrift, kan de voorzitter van de beklagcommissie de tenuitvoerlegging van de beslissing waar het om gaat schorsen. Van het horen van betrokkenen maakt de secretaris een schriftelijk verslag.
Als de beslissing waarover is geklaagd gegrond wordt verklaard (dit gebeurt wanneer de beslissing in strijd is met de voorschriften of onredelijk/onbillijk wordt geacht) wordt de beslissing geheel of gedeeltelijk vernietigd.
De beklagcommissie neemt zo spoedig mogelijk, in elk geval binnen vier weken na ontvangst van het klaagschrift, een beargumenteerde beslissing. De klager en de directeur ontvangen hiervan een afschrift. Beroep is voor zowel klager als directeur mogelijk bij de Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ).
Informatieblad
Er is een informatieblad in verschillende talen beschikbaar, namelijk Nederlands, Engels, Duits, Frans, Arabisch en Turks. Hierin staat wat justitiabelen kunnen doen bij klachten.
De Nederlandse versie is hieronder te downloaden, de overige versies zijn verstuurd naar de inrichtingen.
Alle informatiebladen zijn ook te vinden op het Kenniscentrum Commissie van Toezicht.
Nieuwsbrieven
Elke maand verschijnt er een digitale nieuwsbrief. Deze maakt melding van actuele ontwikkelingen (wetgeving, rapporten, adviezen, jurisprudentie) en bevat onder meer een bijzondere uitspraak van een beklagcommissie en drie relevante nieuwsberichten uit regionale, landelijke en/of internationale media. Er wordt ook melding gemaakt van nieuw geplaatste circulaires of verwijderde oude versies. Klik om de nieuwsbrieven te lezen.
U kunt zich aanmelden voor de nieuwsbrief.
Contactgegevens
Meer informatie over het werkterrein van CvT is te verkrijgen bij het Kenniscentrum CvT:
Website: www.commissievantoezicht.nl
E-mail: kenniscentrumcvt@rechtspraak.nl
Jaarverslagen
Jaarlijks doet de CvT verslag van haar activiteiten. In een jaarverslag legt de CvT verantwoording af over haar werkzaamheden in het verslagjaar aan de minister van Justitite en Veiligheid en aan de sectordirecteur. Het jaarverslag is tevens een bron van informatie over zaken die spelen in de justitiële inrichtingen. Met ingang van het verslagjaar 2012 plaatst DJI de jaarverslagen op internet.