Maatregelen JJI’s om kwaliteit verblijf en behandeling te handhaven
De Justitiële Jeugdinrichtingen (JJI) kampen met een personeelstekort. Daarnaast nam de druk op de capaciteit de afgelopen maanden toe. De verwachting is dat de druk op de capaciteit de komende jaren verder zal toenemen. Minister Weerwind neemt daarom maatregelen om de kwaliteit van het verblijf en de behandeling van jongeren te handhaven. Dit schrijft hij in een brief naar de Tweede Kamer.
De maatregelen
- Per direct: temporiseren van uitbreiding JJI Teylingereind, Rijks JJI Horsterveen blijft langer open
In september 2021 is Rijks JJI Horsterveen gefaseerd in gebruik genomen om extra capaciteit te creëren. Deze inrichting blijft open totdat de nieuwbouw van JJI Teylingereind volledig operationeel is. Om tot de uitbreiding van capaciteit van JJI Teylingereind te komen, moet er extra personeel worden geworven. De werving van nieuw personeel vergt, door de krappe arbeidsmarkt, meer tijd dan verwacht. Hierdoor moet de uitbreiding van de inrichting worden getemporiseerd. Om de huidige totaal beschikbare (gebouwelijke) capaciteit van de JJI’s in tact te houden, is het daarom noodzakelijk dat Rijks JJI Horsterveen langer open blijft. Hoeveel langer deze inrichting open moet blijven is afhankelijk van de snelheid waarmee het benodigde personeel voor JJI Teylingereind geworven wordt.
- April 2023: alternatief dagprogramma
Het huidige wettelijke dagprogramma bestaat uit 77 uur activiteiten in groepsverband per week, terwijl sommige jongeren hier niet bij gebaat zijn omdat dit voor hen te veel prikkels met zich meebrengt. Het is nu niet goed mogelijk om met het dagprogramma maatwerk toe te passen, terwijl dit wel wenselijk is. Het alternatieve dagprogramma bestaat uit minder groepsactiviteiten dan het huidige dagprogramma. Hoe meer jongeren deelnemen aan groepsactiviteiten, hoe meer medewerkers er nodig zijn (voor het begeleiden van de groep en het houden van toezicht). Het alternatieve dagprogramma kan dus met minder medewerkers worden gedraaid dan het huidige dagprogramma. Het is een tijdelijke generieke maatregel die duurt zolang als nodig om de kwaliteit in de JJI’s te kunnen waarborgen.
- Uitbreiding van bestaande mogelijkheid: plaatsen van jongvolwassenen met een preventieve hechtenis in een huis van bewaring
Wanneer sprake is van een tekort aan JJI-capaciteit kan een jongvolwassene, die onder het jeugdstrafrecht valt, in een huis van bewaring (hierna: HvB) worden geplaatst. Dit is een maatregel die, vanwege de oplopende druk op de capaciteit, op dit moment al wordt toegepast. In de komende periode zal dit vaker gebeuren. Omdat DJI geen invloed heeft op de instroom in de JJI’s en het personeelsbestand continu verandert, valt niet precies te zeggen hoeveel vaker jongvolwassenen in een HvB moeten worden geplaatst.
Door de focus van het op orde krijgen van het personeel worden jongeren geraakt. Voor sommige jongeren kan dit nadelige gevolgen hebben. Echter, als de situatie niet verandert dan blijft de kwaliteit van het verblijf en de behandeling voor álle jongeren die in een JJI verblijven in het geding. Zodra de personele bezetting en de instroom van jongeren dit mogelijk maken, worden de aanvullende maatregelen (het alternatieve dagprogramma en het vaker plaatsen van jongvolwassenen in een HvB) afgebouwd.