Sociaal netwerk
Bij partijen die betrokken zijn bij detentie, groeit het besef dat een succesvolle re-integratie in de samenleving niet alleen afhankelijk is van praktische zaken, zoals werk en inkomen en onderdak. Cruciaal is ook het contact van de gedetineerde met zijn sociaal netwerk en de ondersteuning die dat netwerk kan bieden.
Familie, vrienden en eventueel oud-werkgevers kunnen een gedetineerde op een positieve manier stimuleren zijn leven opnieuw in te richten. Ook kunnen ze mogelijk de helpende hand bieden, bijvoorbeeld door tijdelijk onderdak te bieden.
Hulpvraag
Daarom bekijkt de casemanager van een PI aan het begin van de detentie of de gedetineerde een hulpvraag heeft op het gebied van het sociaal netwerk. De PI stelt gedetineerden in staat dat netwerk te verstevigen, onderhouden en/of op te bouwen via bezoek, post, telefoon of digitale hulpmiddelen.
Daarnaast wordt gekeken of het gezin van de gedetineerde voorafgaand aan de detentie al bij bepaalde instanties in beeld was, zoals Jeugdzorg of een sociaal wijkteam. De PI zoekt daarvoor contact met de gemeente van herkomst.
Maatjesprojecten
Ook vrijwilligersorganisaties bieden hierbij ondersteuning. Ze hebben verschillende buddy/maatjes-projecten voor de gedetineerden zelf. Eveneens bieden zij ondersteuning aan de achterblijvers thuis. De Eigen Kracht Centrale bijvoorbeeld organiseert sessies waarbij onder leiding van een onafhankelijke coördinator familie en vrienden samen met de gedetineerde een toekomstplan maken om zijn leven weer op de rails te krijgen.
Gezinsbenadering
Een voorbeeld van de aandacht voor het sociaal netwerk is de gezinsbenadering. In de penitentiaire inrichtingen in Leeuwarden en Veenhuizen zijn speciale voorzieningen gecreëerd ( de ‘vadervleugels’) waar gedetineerde vaders samen op een leefafdeling wonen. Bezoek vindt plaats in een aparte familiekamer. Per gezin wordt een plan van aanpak opgesteld, zodat het gezin zo goed mogelijk door de periode van detentie van de vader heenkomt en de band tussen vader en kind blijft bestaan.