"Zuster, wil je me geen pijn doen?"
Verhalen uit de praktijk
Het is mijn eerste dag als verpleegkundige in de gevangenis. Hoewel ik eerder al stageliep in een andere gevangenis, ben ik nerveus. Ik loop mee met een collega van mijn leeftijd. Als ik zie hoe zij haar werk doet, hoe natuurlijk de omgang met gedetineerden is en wat ze allemaal weet, kan ik alleen maar hopen dat ik ooit zo ervaren zal zijn als zij.
Op dat moment weet ik nog niet dat de eerste nieuwe ervaring niet lang op zich zal laten wachten. Na een reeks voor mij bekende werkzaamheden, zegt mijn nieuwe collega dat we om 13.00 een dwangdepot moeten zetten, (het gedwongen toedienen van medicatie. Omdat PI Zwolle een psychiatrische afdeling heeft, komt dit af en toe voor. In de gevangenis waar ik stageliep, hadden ze geen psychiatrische afdeling. Nieuw voor mij dus. En spannend.
Mijn collega legt me de procedure uit. “Het zetten van een dwangdepot kan een ingrijpend moment zijn”, zegt ze. “Niet alleen voor ons, maar ook voor de patiënt. Soms moet de gedetineerde met hulp van het IBT (interne bijstandsteam) gefixeerd worden en dan moeten wij als verpleegkundigen een spuit in de bil geven. Het kan zijn dat een gedetineerde erg boos is en geen injectie wil, maar het is echt beter voor hemzelf of zijn omgeving dat hij de medicatie wél krijgt. In dit geval hebben twee psychiaters dit voor deze gedetineerde besloten. Deze jongen is erg psychotisch en hoort veel stemmen die hem opdrachten geven. Een van die opdrachten is om zichzelf te verwonden.”
Op de pieper verschijnt de melding dat het IBT wordt opgeroepen en dat het ‘verkeer’ wordt stilgelegd. Mijn collega legt me uit dat er geen gedetineerden meer op de gang mogen lopen, omdat het IBT wordt ingezet. Met het team, bestaande uit het IBT, de psychiater, andere bewaarders, afdelingspersoneel en de verpleegkundige, bespreken we hoe we het dwangdepot gaan zetten. De psychiater zal het woord doen en kort uitleggen dat de gedetineerde een spuit met antipsychotica zal krijgen voor zijn eigen veiligheid en die van zijn omgeving.
Dan gaat het IBT ons voor de isoleercel binnen. Ik zie een angstige jongen ineengekrompen op het matras liggen. Hij roept: “Alsjeblieft! Vergiftig mij niet! Ik wil niet meer, alsjeblieft!!” Dit scenario had ik niet verwacht, ik gerekend op een boze man. Ik zie in zijn ogen dat hij doodsbang is.
De psychiater neemt het woord en legt op rustige wijze uit dat hij een injectie in zijn bil gaat krijgen en dat we voorzichtig zullen zijn. Het zal niet pijnlijk zijn en hij zal zich er uiteindelijk beter door voelen.
Als de psychiater ons een seintje geeft dat wij de injectie kunnen toedienen, draait de jongen voorzichtig op zijn buik en kijkt angstig over zijn schouder. “Zuster, wil je me geen pijn doen? Wil je alsjeblieft aftellen? En dan niet op drie prikken, maar iets eerder? Ik ben bang, maar ik ben sterk. Toe maar”.
Zie ook
Wat doet een justitieel verpleegkundige?