Kerst in de gevangenis: Keuzes
Verhalen uit de praktijk
Carla Wijnhoven werkt al jaren als gevangenisdirecteur van PI Grave. In deze blog deelt zij haar ervaringen en neemt ze je mee in haar werk.
Kerst is de tijd van samenzijn. De tijd rondom kerst en oud en nieuw zijn bijzondere dagen. De feestdagen vieren we bij voorkeur met onze familie en vrienden. Er klinkt kerstmuziek door de straten als we onze kerstinkopen doen en de Top 2000 klinkt in menig huis of hard uit de speakers van de autoradio.
Ook in de gevangenis in Grave is de muziek van de Top 2000 uit de verschillende cellen hoorbaar. Veel van onze gedetineerde mannen zijn dan ook in een soort van 'kerstsfeer', tenminste: voor zover je dat kunt zijn als je vast zit. Immers, het dagprogramma blijft hetzelfde. Dit betekent concreet dat er geen enkel verschil is met de rest van het jaar. Natuurlijk is de afdeling door de gedetineerden zelf versierd. Er hangen mooie guirlandes van (brandwerend) materiaal en overal glinsteren mooie plastic kerstballen. Er branden zelfs kleine lampjes in de kerstbomen.
Toen ik op de afdeling liep vertelde een gedetineerde man tegen mij dat hij ondanks de kerstversiering toch weinig kerstgevoel had. Volgens hem was kerst in de gevangenis toch echt iets anders en was het lastig om binnen de muren van de gevangenis het gevoel van kerst vast te houden.
Hij vertelde dat de meeste gedetineerden de feestdagen dan ook als extra zwaar ervaren. Ook al bereidt de kok een heerlijke maaltijd dan nog is het nog steeds geen kerstdiner voor twee. “Behalve natuurlijk als je met twee mensen op een cel zit”, vertelde hij lachend. Nee, je bent en voelt je helemaal alleen! Dit heeft te maken met het feit dat er geen extra bezoekmomenten zijn en dat ook op deze dagen de deur gewoon om 17.00 uur dicht gaat.
Zo, ook tijdens oud op nieuw. Er zijn er wel oliebollen, maar er is geen champagne, geen omhelzing om elkaar gelukkig nieuwjaar te wensen en geen vuurwerk. Wat er wel ieder jaar om exact 00.00 uur gebeurt is dat er een paar minuten hard geschreeuwd wordt vanuit de cellen en tegen de deur of de muur wordt geklopt, om elkaar op die manier een gelukkig nieuwjaar te wensen.
Ondanks dat de gedetineerde mannen iets gedaan hebben wat onacceptabel is waardoor ze nu een gevangenisstraf uitzitten, realiseer ik mij rondom deze dagen nog meer dan normaal dat vrijheid een heel groot goed is.
Dat realiseerde de gedetineerde man zich ook en hij sloot af met de woorden: “tja, dit is de consequentie van mijn keuze…"
Ik heb hem dus voor 2024 veel gezondheid, geluk en goede keuzes toegewenst!